Najlepsze rękodzieło w Borach Tucholskich (ZDJĘCIA)
Konkurs dobiegł końca, najlepsi twórcy nagrodzeni, czas na wystawę ich prac. W piątek (8.07) odbył się wernisaż wystawy prac z Konkursu Współczesnej Sztuki Ludowej w Borach Tucholskich. W Konkursie wzięło udział 26 twórców ludowych, niektórzy startowali w kilku kategoriach. Zgłoszono 92 prace, z których wszystkie zakwalifikowano do Konkursu.
Skład komisji konkursowej (jury):
- Kinga Turska-Skowronek – etnograf, kierownik Działu Gospodarki i Rzemiosł w Muzeum Etnograficznym im. M. Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, przewodnicząca Jury;
- Bożena Olszewska – etnograf, kierownik Działu Sztuki i Estetyki w Muzeum Etnograficznym im. M. Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu;
- Ewa Gilewska – etnograf, pracownik Oddziału Etnografii w Muzeum Narodowym w Gdańsku;
Jury zebrało się w dniu 27 czerwca w Tucholskim Ośrodku Kultury. Po dokonaniu oceny prac indywidualnych twórców, biorąc pod uwagę regulamin Konkursu, kryteria zgodności z tradycją regionu i wartość artystyczną, wytypowało laureatów – przyznało następujące nagrody:
Haft kaszubski tradycyjny
Nagroda Specjalna – Krystyna Jeneralska,
- I miejsce – Maria Sala
Bogumiła Błażejewska - II miejsce Barbara Rożniak
Halina Sala
Hanna Kozłowska - II miejsce Krystyna Badtke
Iwona Lewandowska - III miejsce Stanisława Parol
- Wyróżnienie Halina Deja
Barbara Karnecka
Ewa Siekierska
Jolanta Pawelska
Czepce i strój ludowy
- I miejsce Danuta Landmesser
Helena Pawłowska - II miejsce Anna Kopiszka
- III miejsce Anna Przytarska
Malarstwo na szkle i drzeworyt
- Nagroda Specjalna – Włodzimierz Ostoja–Lniski
- I miejsce Franciszka Kędzierska
- II miejsce Anna Przytarska
- Wyróżnienie Zygmunt Kędzierski
Halina Deja
Rzeźba w drewnie i płaskorzeźba
- I miejsce Zygmunt Kędzierski
- II miejsce Włodzimierz Ostoja–Lniski
- III miejsce Leszek Baczkowski
Ptaszki i zabawki drewniane
- I miejsce Leszek Baczkowski
- II miejsce Robert Baranowski
- III miejsce Zygmunt Kędzierski
- Wyróżnienie Agnieszka Warszynska
Artur Warszynski
Plecionka
- I miejsce Anna Przytarska
- II miejsce Hanna Behrendt
- III miejsce Henryk Tyda
W tegorocznej edycji Konkursu Współczesnej Sztuki Ludowej podobnie jak w latach ubiegłych najliczniejszy był udział artystek hafciarek. Natomiast nadmienić należy, że zmalała, w porównaniu z rokiem ubiegłym, liczba nadesłanych prac hafciarskich. Wśród obecnych na tegorocznym Konkursie haftów przeważały obrusy, bieżniki i serwetki – a także współczesne haftowane chusty, poduszki i makatki. Mniej niż w roku poprzednim było czepców („złotnic”). Jury zwróciło uwagę, że tą samą techniką i wzorami haftowane są współczesne torebki. Jest to bardzo dobry przykład przenoszenia starych tradycyjnych wzorów na nowe typy wyrobów. Zjawisko takie, występujące coraz częściej nosi nazwę etnodesignu. Nadesłane na Konkurs chusty są również przykładem tego zjawiska. Etnodesign przyczynia się do zachowania tradycyjnych wzorów i kompozycji – na współczesnych wyrobach. Nadesłano także części stroju borowiackiego tzw. świetlicowego. Poziom prac hafciarskich w tegorocznym Konkursie był bardzo wyrównany. Hafty, a zwłaszcza obrusy, bieżniki, serwetki i chusty charakteryzują się bardzo dobrymi kompozycjami z ciekawym doborem wzorów. Nagrodą specjalną uhonorowano wybitne zakomponowanie wzorów haftu. Cieszy fakt tworzenia nadal tradycyjnych czepców – „złotnic”. Jest to sztuka niezwykle trudna i pracochłonna, dlatego też Jury docenia osiągnięcie dobrego poziomu wykonania.
Prace z zakresu rzeźby reprezentują dobry poziom warsztatowy i artystyczny. Świadczą one o kontynuacji tradycji wyobrażeniowej sztuki ludowej Borów Tucholskich, która związana była głównie ze sferą sacrum. Wiodącym tematem rzeźb jest tematyka religijna inspirowana wizerunkami świętych, umieszczanymi w kapliczkach, jak również wątkami biblijnymi. W kategorii tej znalazły się także rekwizyty obrzędowe związane z kolędowaniem, którego tradycja w Borach Tucholskich przetrwała do czasów współczesnych. Kolędnicy wykonywali je w własnym zakresie i reaktywowanie tego rodzaju twórczości jest pozytywnym zjawiskiem. Niepokoi zaś fakt, że w stosunku do poprzednich edycji konkursu spadła liczba rzeźbiarzy biorących w nich udział.
Ptaki i zabawki zgłoszone na konkurs wpisują się w dawną tradycję wykonywania ich we własnym zakresie i na własne potrzeby przez mieszkańców Borów Tucholskich. Zawsze była, to twórczość bardzo zindywidualizowana. We współczesnych pracach z tego zakresu zauważa się odejście od form prostych i schematycznych. Mają one bardziej charakter rzeźbiarski i jest to element, który z pewnością podnosi ich atrakcyjność.
Dobre efekty przyniósł konkurs w dziedzinie malarstwa na szkle, którym zajęło się wielu artystów borowiackich pod wpływem reaktywacji tej dziedziny sztuki ludowej na Kaszubach. Obrazy na szkle przedstawiają tematykę religijną, w większości komponowane są według kanonu ludowego, jednocześnie widać w nich dużą oryginalność i kreatywność w prezentowaniu tematu. Są one na dobrym poziomie warsztatowy. Tylko w jednym przypadku zauważony przez jury błąd techniczny miał wpływ na ocenę.
Na szczególne uznanie zasługuje powrót do wykonywania tradycyjnego drzeworytu, który był wykorzystywany przez ludowych malarzy na szkle. Sztuka ta ma już charakter unikatowy w skali kraju i dlatego, między innymi, Jury wyróżniło jej autora nagrodą specjalną.
Dziedzina plecionkarstwa reprezentowana była przez nieliczne prace, ale o różnorodnych formach i zastosowaniach. Najwyżej oceniono plecionki z korzenia sosny wykonane techniką spiralną. Ich miniaturowe formy wykorzystujące wąziutkie taśmy surowca, wyplecione zostały z wielką precyzją i starannością zaświadczając o dużej biegłości warsztatowej plecionkarzy.
Wyróżniono prace o charakterze użytkowym nawiązujące do form tradycyjnych – kosze zasobowe wykonane techniką żeberkowo-krzyżową.
Z zainteresowaniem przyjęto prace wykorzystujące tradycyjny surowiec i techniki plecionkarskie do tworzenia form o charakterze artystycznym odwołującym się do sfery obrzędowości (wieloelementowa szopka bożonarodzeniowa), mimo, iż tego typu wyroby nie przynależą do borowiackiej tradycji plecionkarskiej, to pozytywnym jest podejmowanie prób poszerzania plecionkarskiej aktywności.
Jury podkreśliło wysoki poziom Konkursu. Jego rola w kontynuowaniu tradycyjnej sztuki ludowej Borów Tucholskich jest niepodważalna. Stwarza to szansę na zachowanie kultury ludowej tego regionu.
Organizatorem Konkursu jest Tucholski Ośrodek Kultury. Współorganizatorem Borowiackie Towarzystwo Kultury.
Portal Tucholanin.pl jest patronem medialnym Konkursu.
Dodaj komentarz